Kagahapon nga adlaw guin-hiwat ang ika tatlo nga SONA ni Presidente Ferdinand “Bong-Bong” Marcos. Ang iya SONA nag lawig sang solo sobra isa ka oras kag ini guin palakpakan sang mga nag tambong.
Pero sang ako naga pamati kag lantaw sang SONA kagapon, may nabatyagan ako sang kakulangan nga indi ko ma-tumbok. May naga hutik sa akon kag lantawon ang kaungdan sang “speech”. nangita ako sang “transcript” sang SONA “speech” ni PBBM kag tama akon panagupnup.
Madamo nga mga bagay ang kulang kag wala masambit sa ika tatlo nga SONA ni President Bong Bong Marcos. Istoryahan naton ang mga ini.
Mga Importante nga Bagay nga Wala Nadala Sa SONA ni PBBM
Pagkatapos ko mabasa ang transcript sang SONA, nakita ko nga wala nadala ang mga masunod nga topiko kag wala ini ginsambit sang Presidente:
1.) GDP kag Pag-uswag sang GDP: Indi kita maayo sa sini nga bahin. Indi ta malambot ang mga target sang gobyerno. Mataas pirme ang forecast gani pirme kita ginalantaw nga pinakamadasig nga nag-uswag nga ekonomiya sa Southeast Asia. Pero, pag-abot sang katapusan, indi naton malab-ot ang mga ginalauman.
2.) Lower Middle-Income Country: Wala niya ginsambit ang aton status bilang lower middle-income nga pungsod. Suno kay Balicasan, mangin upper middle-income country na kita sa masunod nga tuig. Dapat ginpabugal niya ini, pero wala. Posible bala nga indi siya sigurado nga malab-ot naton ini nga target?
3.) Inflation: Ginsambit niya nga nagataas ang presyo pero wala niya gintalakay sing detalyado ang inflation. Posible ini bangod wala kita sang epektibo nga layi para matapna ang inflation kag mabuligan ang mga Pilipino, magluwas sa mga Ayudas. Ang problema sa Ayudas, indi ini para sa tanan nga Pilipino. Ang abyan ko nga si Hedda nagapamangkot, “Paano ang mga middle class? Naga-antos man kami!”
4.) Balance of Payments: Wala niya gintalakay ang Balance of Payments. Nag-negatibo sing $155 million ang kabilugan nga balance of payments (BOP) sang Pilipinas sang Hunyo 2024. Buot silingon, $155 million ang nagguwa sa aton pungsod.
5.) Current Account Deficit: Wala man niya ginsambit ang current account deficit para sa 2024 nga ginalauman karon nga $4.7 billion, katumbas sang 1.0% sang GDP. Naga-current account deficit ang isa ka pungsod kung mas madamo ang kwarta nga ginapadala sa luwas sang sa nabaton sini.
6.) Trade Deficit: Wala man niya gintalakay ang trade deficit, nga amo sa masami pinakadako nga bahin sang current account deficit. Ang trade deficit ukon surplus nagapakita sang kinalain sang kabilugan nga balor sang tanan nga produkto nga ginabaligya sa luwas kag gina-import. Pirme kita may trade deficit bangod padayon kita nga naga-import sing mas madamo sang sa aton ginabaligya sa luwas.
7.) Stock Exchange: Wala man niya ginsambit ang aton stock exchange, nga sa karon ang index yara sa 6,700. Suno sa mga rekord, ang pinakamataas nga naabot sang PSEi mga 9,000 points sang Enero 2018, nagtaas ini sing mga 9,058 points sa panahon ni Duterte.
8.) Peso Bilang Pinakamalain nga Currency sa Asya: Wala man niya ginsambit ang pagnubo sang balor sang aton peso kontra sa dollar nga yara na sa P58.35.
9.) Maharlika Fund: Wala niya ginsambit ang Maharlika Fund. Ang pinakaulihi nga balita amo nga maga-invest sila sa renewable energy. Pero ngaa wala ini nadala sa SONA?
10.) PhilHealth Funds: Wala man niya gintalakay ang ginpangabay ni Secretary of Finance Recto nga sayluhon ang P89 bilyones nga pondo sang PhilHealth para magamit sa iban nga mga proyekto. Isa ini ka bagay nga mainit subong nga tyempo kag madamo ang indi pabor sini nga lihok.
Tani nag sala lang ako sa akon pagbasa kag pang hangop sang SONA ni PBBM. Pero kung insakto ang akon obserbasyon, tani ini tanan ma tagaan sang igtulupangod kag solusyon.